عملکرد هر یک از اجزای جرثقیل سقفی

• • پل: ساختار اصلی جرثقیل را تشکیل می‌دهد و روی ریل‌ها حرکت می‌کند.
  • کالسکه: روی پل حرکت می‌کند و وظیفه جابجایی بار در جهت عرض سالن را بر عهده دارد.
  • بالابر: به کالسکه متصل است و وظیفه بالا بردن و پایین آوردن بار را بر عهده دارد.
  • موتورها و گیربکس‌ها: برای حرکت دادن پل، کالسکه و بالابر استفاده می‌شوند.
  • سیستم کنترل: برای هدایت و کنترل جرثقیل استفاده می‌شود.
  • ریل‌ها: روی آن‌ها پل حرکت می‌کند.
  • سیستم برق‌رسانی: برای تامین برق مورد نیاز جرثقیل استفاده می‌شود.
• انواع جرثقیل سقفی بر اساس چه معیاری تقسیم‌بندی می‌شوند؟ جرثقیل‌های سقفی بر اساس نوع پل، ظرفیت باربری، نوع حرکت و سایر ویژگی‌ها به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند.

بهتر است بدانید: بالابر زنجیری برقی

سوالات تخصصی‌تر

• چه عواملی در انتخاب نوع پل جرثقیل سقفی موثر است؟ نوع پل (تک پل یا دو پل) به عوامل مختلفی مانند ظرفیت باربری مورد نیاز، ابعاد سالن و نوع بار بستگی دارد.
• کدام بخش از جرثقیل سقفی بیشترین اهمیت را دارد؟ همه اجزای جرثقیل سقفی برای عملکرد صحیح آن ضروری هستند اما سیستم کنترل و بالابر از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند.
• تفاوت بین جرثقیل سقفی تک پل و دو پل چیست؟ جرثقیل سقفی تک پل برای بارهای سبک‌تر و جرثقیل سقفی دو پل برای بارهای سنگین‌تر مناسب است.
• چگونه می‌توان عمر مفید یک جرثقیل سقفی را افزایش داد؟ با انجام تعمیرات و نگهداری دوره‌ای، استفاده صحیح از جرثقیل و رعایت نکات ایمنی می‌توان عمر مفید یک جرثقیل سقفی را افزایش داد.
• چه عواملی باعث خرابی جرثقیل سقفی می‌شوند؟ بارگذاری بیش از حد، عدم روغن‌کاری، استفاده از قطعات نامرغوب، نصب نادرست و عدم رعایت نکات ایمنی از جمله عواملی هستند که باعث خرابی جرثقیل سقفی می‌شوند.

بیشتر بدانید: کابل فرمان جرثقیل

سوالات ایمنی

• چه نکات ایمنی برای کار با جرثقیل سقفی باید رعایت شود؟
  • استفاده از تجهیزات ایمنی مانند کلاه ایمنی، کفش ایمنی و دستکش
  • آموزش اپراتورها
  • بررسی دوره‌ای جرثقیل
  • عدم بارگذاری بیش از حد
  • رعایت فاصله ایمنی با اجسام اطراف
• خطرات کار با جرثقیل سقفی چیست؟
  • سقوط بار
  • گیر کردن افراد بین اجسام
  • برق گرفتگی
  • سقوط جرثقیل

بیشتر بدانید: بالابر سیم بکسلی

انواع جرثقیل سقفی

جرثقیل سقفی یکی از تجهیزات پرکاربرد در صنایع مختلف برای جابجایی بارهای سنگین است. این دستگاه‌ها بسته به نوع طراحی، ظرفیت باربری، محیط کاربری و کاربردهای خاص، به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. در ادامه به بررسی دقیق‌تر انواع جرثقیل سقفی که شما نام برده‌اید می‌پردازیم:

جرثقیل پل دار (Overhead Crane)

• تعریف: این نوع جرثقیل از یک پل اصلی تشکیل شده که روی ریل‌هایی حرکت می‌کند و یک یا چند کالسکه روی این پل جابجا می‌شوند.
• انواع:
  • تک پل: دارای یک پل اصلی است و برای بارهای سبک‌تر و فضاهای کوچکتر مناسب است.
  • دو پل: دارای دو پل موازی است و برای بارهای سنگین‌تر و فضاهای بزرگتر مناسب است.
• کاربرد: در کارگاه‌ها، انبارها، کارخانه‌ها و هر جایی که نیاز به جابجایی بارهای سنگین در مسافت‌های طولانی باشد استفاده می‌شود.

جرثقیل ماژولار (Modular Crane)

• تعریف: جرثقیل ماژولار از قطعات پیش‌ساخته تشکیل شده که به راحتی قابل مونتاژ و دمونتاژ هستند.
• ویژگی‌ها: انعطاف‌پذیری بالا در طراحی و نصب، قابلیت حمل و نقل آسان، قابلیت تغییر ظرفیت باربری.
• کاربرد: در پروژه‌های موقت، مکان‌هایی با دسترسی محدود و جاهایی که نیاز به تغییر مرتب ظرفیت جرثقیل باشد استفاده می‌شود.

جرثقیل پردازش (Process Crane)

• تعریف: جرثقیل پردازش برای عملیات خاص مانند جوشکاری، برش، رنگ‌آمیزی و مونتاژ در خطوط تولید طراحی شده است.
• ویژگی‌ها: مجهز به تجهیزات جانبی مانند جوشکار، برش‌کار، اسپری رنگ و …
• کاربرد: در صنایع خودروسازی، کشتی‌سازی و صنایع فلزی استفاده می‌شود.

جرثقیل پایه دار (Pedestal Crane)

• تعریف: جرثقیل پایه دار روی یک پایه ثابت نصب می‌شود و معمولاً برای کار در فضاهای محدود استفاده می‌شود.
• ویژگی‌ها: ظرفیت باربری کمتر نسبت به جرثقیل‌های سقفی، محدودیت در حرکت.
• کاربرد: در کارگاه‌های کوچک، تعمیرگاه‌ها و انبارهای کوچک استفاده می‌شود.

بهتر بدانید: بالابر زنجیری برقی

جرثقیل تک ریل (Monorail Crane)

• تعریف: جرثقیل تک ریل روی یک ریل حرکت می‌کند و معمولاً برای جابجایی بار در مسیرهای مستقیم استفاده می‌شود.
• ویژگی‌ها: طراحی ساده، نصب آسان، هزینه کمتر.
• کاربرد: در خطوط تولید، انبارهای کوچک و کارگاه‌هایی که نیاز به جابجایی بار در یک مسیر مشخص باشد استفاده می‌شود.

جرثقیل لبه یا جیب (Cantilever Crane)

• تعریف: جرثقیل لبه یا جیب به سازه‌ای متصل می‌شود و بخشی از بازوی آن خارج از سازه قرار می‌گیرد.
• ویژگی‌ها: قابلیت دسترسی به فضاهای محدود، امکان چرخش بازو.
• کاربرد: در انبارها، کارگاه‌ها و سکوهای بارگیری استفاده می‌شود.

بیشتر بدانید: ترولی جرثقیل سقفی

اجزای سیستم بالابر

•  بالابرسقفی (Hoist): شامل موتور، گیربکس، درام، سیم بکسل و قلاب است و وظیفه بالا بردن و پایین آوردن بار را بر عهده دارد.
• درام جرثقیل سقفی (Drum): سیم بکسل به دور درام پیچیده می‌شود و با چرخش درام، سیم بکسل جمع یا باز می‌شود.
• سیم بکسل جرثقیل سقفی (Wire rope): به قلاب متصل است و نیروی کششی لازم برای بالا بردن بار را تامین می‌کند.
• قلاب جرثقیل سقفی (Hook): برای اتصال به بار استفاده می‌شود.
• وینچ (Winch): مکانیزمی است که نیروی محرکه لازم برای چرخش درام و بالا بردن بار را تامین می‌کند.

بیشتر بدانید: ریل جرثقیل سقفی

اجزای انتقال قدرت و کنترل

• موتور گیربکس (Motor gearbox): نیروی محرکه لازم برای حرکت پل، کالسکه و بالابر را تامین می‌کند.
• کوپلینگ (Coupling): برای اتصال موتور به گیربکس و انتقال گشتاور استفاده می‌شود.
• برق‌رسانی (Electrification): شامل کابل‌ها، شینه‌ها و تجهیزات برقی است که برق مورد نیاز موتورها و سایر تجهیزات را تامین می‌کند.
• ریموت کنترل (Remote control): برای کنترل از راه دور جرثقیل استفاده می‌شود.
• جک‌های تعادل جرثقیل: برای حفظ تعادل جرثقیل در هنگام حرکت و باربرداری استفاده می‌شوند.

اجزای ایمنی و جانبی

• ضربه‌گیر (Buffer): برای جلوگیری از برخورد جرثقیل به انتهای مسیر حرکت استفاده می‌شود.
• کامیون‌های انتهایی (End trucks): همان کلگی‌ها هستند و وظیفه حرکت پل روی ریل‌ها را بر عهده دارند.

توضیحات تکمیلی

• کالسکه و واگن برقی معمولاً به جای یکدیگر استفاده می‌شوند و هر دو به معنی بخشی از جرثقیل هستند که روی پل حرکت می‌کند و وظیفه جابجایی بار در جهت عرض سالن را بر عهده دارد.
• درام و وینچ معمولاً به صورت یکپارچه در نظر گرفته می‌شوند و وظیفه اصلی آن‌ها بالا بردن و پایین آوردن بار است.
• کامیون‌های انتهایی و کلگی نیز معمولاً به جای یکدیگر استفاده می‌شوند و هر دو به معنی بخشی از جرثقیل هستند که در دو انتهای پل قرار دارند و وظیفه حرکت پل روی ریل‌ها را بر عهده دارند.

• سیستم ترمز: سیستم ترمز برای توقف ایمن جرثقیل در هر لحظه ضروری است. انواع مختلفی از سیستم ترمز (الکتریکی، مکانیکی) وجود دارد.
• سیستم ایمنی: جرثقیل‌های سقفی باید به سیستم‌های ایمنی مختلفی مانند محدود کننده ارتفاع، محدود کننده وزن، کلیدهای اضطراری و سیستم تشخیص مانع مجهز باشند.
• سیستم کنترل: سیستم کنترل مدرن جرثقیل‌ها از PLC و HMI استفاده می‌کند که امکان کنترل دقیق و برنامه‌ریزی حرکت جرثقیل را فراهم می‌کند.
• تجهیزات جانبی: بسته به نوع کاربرد، جرثقیل‌ها می‌توانند به تجهیزات جانبی مانند اسپردر، گیره، آهنربا و … مجهز شوند.

انتخاب نوع جرثقیل سقفی مناسب با نیازهای کاربر از اهمیت بالایی برخوردار است. عوامل مختلفی در انتخاب جرثقیل سقفی موثر هستند، از جمله ظرفیت، دهانه، ارتفاع سوله، نوع بار و محیط کاری.

بهتر است بدانید: جرثقیل 5 تن

اجزا جرثقیل سقفی

جرثقیل سقفی یک ماشین صنعتی است که برای بلند کردن و جابجایی بار در محیط‌های بسته مانند سوله‌ها و کارخانه‌ها استفاده می‌شود. این نوع جرثقیل معمولاً به‌صورت دائم نصب می‌شود و یکی از عوامل مؤثر بر وزن سوله محسوب می شود.

جرثقیل سقفی از قطعات و اجزای مختلفی تشکیل شده است که هر یک وظیفه خاصی را بر عهده دارند.

بیشتر بدانید: ترمز کفشکی جرثقیل

اجزا تشکیل دهنده جرثقیل سقفی

اجزای اصلی سازه و حرکت

• پل (Girder): ساختار اصلی جرثقیل است که روی ریل‌ها حرکت می‌کند و بار را در امتداد سالن جابجا می‌کند.
• کالسکه (Trolley): روی پل حرکت می‌کند و وظیفه جابجایی بار در جهت عرض سالن را بر عهده دارد.
• ریل یا ریل باند (Runway): مسیری که پل جرثقیل روی آن حرکت می‌کند و معمولاً روی دیوارهای سالن یا سازه‌های مخصوص نصب می‌شود.
• راهبر طولی یا کلگی (End carriage): در دو انتهای پل قرار دارند و وظیفه حرکت پل روی ریل‌ها را بر عهده دارند.
• چرخ دستی (Trolley wheels): روی کالسکه و کلگی قرار دارند و حرکت آن‌ها را روی ریل‌ها امکان‌پذیر می‌کنند.
• ستون‌ها: در جرثقیل‌های سقفی ستونی، ستون‌ها وظیفه نگهداری ریل‌ها و پل را بر عهده دارند.
• باند حرکت (Runway): همان ریل یا مسیر حرکت پل است.

بیشتر بدانید: جاروبک جرثقیل سقفی

مشکلاتی که در جرثقیل سقفی نیاز به تعمیر دارد

جرثقیل های سقفی نقش حیاتی در بسیاری از صنایع ایفا می کنند و جابجایی و حمل و نقل ایمن و کارآمد مواد را امکان پذیر می سازند. با این حال، مانند هر دستگاه مکانیکی، آنها نیز در معرض فرسودگی و پارگی هستند که می تواند منجر به مشکلات و خرابی ها شود.

آگاهی از علائم رایج مشکلات جرثقیل سقفی به شما کمک می کند تا به سرعت آنها را شناسایی کرده و برای تعمیر اقدام کنید. در اینجا برخی از مشکلاتی که در جرثقیل سقفی نیاز به تعمیر دارند آورده شده است:

1. مشکلات مربوط به حرکت:

• حرکت نامنظم یا ناهموار: این مشکل می تواند ناشی از خرابی موتور، گیربکس، سیستم درایو یا سایر اجزای مرتبط با حرکت جرثقیل باشد.
• لرزش یا تکان خوردن: لرزش و تکان خوردن جرثقیل می تواند ناشی از عدم تعادل بار، ساییدگی یا آسیب به چرخ ها، ریل ها یا سایر اجزای مرتبط با حرکت باشد.
• ناتوانی در حرکت: اگر جرثقیل به طور کامل از حرکت باز ایستاده است، می تواند ناشی از خرابی موتور، سیستم برق، سیستم کنترل یا سایر مشکلات جدی تر باشد.

2. مشکلات مربوط به بالابر و پایین آوردن:

• سرعت نامنظم یا ناهموار: اگر بار با سرعت ناهموار یا غیرقابل کنترلی بالا و پایین می رود، می تواند ناشی از خرابی موتور، سیستم هیدرولیک، سیستم کنترل یا سایر اجزای مرتبط با بالابر و پایین آوردن باشد.
• ناتوانی در بالابردن یا پایین آوردن بار: اگر جرثقیل قادر به بالابردن یا پایین آوردن بار نیست، می تواند ناشی از خرابی موتور، سیستم هیدرولیک، سیستم کنترل، سیم بکسل یا سایر مشکلات جدی تر باشد.
• نشت روغن هیدرولیک: نشت روغن هیدرولیک می تواند باعث افت فشار، کاهش قدرت و خرابی سیستم هیدرولیک شود.

بهتر است بدانید:دنده قدرت

3. مشکلات مربوط به سیستم های الکتریکی و کنترلی:

• قطع ناگهانی برق: قطع ناگهانی برق می تواند ناشی از خرابی در سیستم برق، تابلو برق، کلیدها یا سایر اجزای الکتریکی باشد.
• عملکرد نامناسب سیستم های کنترلی: اگر جرثقیل به درستی به دستورات اپراتور پاسخ نمی دهد، می تواند ناشی از خرابی در سیستم های کنترلی، سنسورها، سیم کشی یا سایر اجزای مرتبط با کنترل باشد.
• جرقه زدن یا بوی دود: جرقه زدن یا بوی دود از تابلو برق یا سایر اجزای الکتریکی می تواند نشان دهنده اتصالی کوتاه یا مشکل جدی تر الکتریکی باشد.

4. مشکلات مربوط به سازه و اجزا:

• ترک خوردگی، خوردگی یا فرسودگی: ترک خوردگی، خوردگی یا فرسودگی در تیرها، ریل ها، بازوها، قلاب ها یا سایر اجزای سازه ای جرثقیل می تواند خطرناک باشد و نیاز به تعمیر فوری دارد.
• سایش یا آسیب به چرخ ها، ریل ها یا زنجیرها: سایش یا آسیب به چرخ ها، ریل ها یا زنجیرها می تواند باعث حرکت ناهموار، لرزش یا حتی خرابی شود.
• آسیب به سیم بکسل: پارگی رشته ها، خوردگی یا فرسودگی سیم بکسل می تواند خطرناک باشد و نیاز به تعویض فوری دارد.

5. سایر مشکلات:

• نشت روغن یا گریس: نشت روغن یا گریس از اتصالات، یاتاقان ها یا سایر اجزای متحرک می تواند نشان دهنده خرابی یا نیاز به روانکاری باشد.
• صدای غیرعادی: صدای غیرعادی مانند جیرجیر، ضربه یا کوبیدن می تواند نشان دهنده خرابی در موتور، گیربکس، سیستم درایو یا سایر اجزا باشد.

بهتر بدانید: جرثقیل بازویی

در صورت مشاهده هر یک از این مشکلات، فوراً جرثقیل را از کار خارج کرده و برای تعمیر با یک تکنسین متخصص تماس بگیرید. عدم توجه به مشکلات جرثقیل سقفی می تواند منجر به خرابی های فاجعه بار، آسیب به اموال یا حتی جراحت افراد شود.

بیشتر بدانید:سیم بکسل جرثقیل